Rondleiding Prix de Rome met de Blikopeners van het Stedelijk Museum 10 oktober
2012
Lange tijd fungeerde het
gebouw van de Rijksacademie aan de Sarphatistraat als kazerne voor de
cavalerie. Het pand was zó kolossaal dat alleen al op de begane grond zo'n 200
paarden konden worden gehuisvest. Achter de façade van het gebouw bevindt zich dan
ook een enorm complex met technische werkplaatsen, ateliers, kunstenaarsdocumentatie,
een bibliotheek en kunstcollecties. Dat
dit zo is weet niet iedereen. Daarom opent de Rijksacademie bij bijzondere gelegenheden
zijn deuren en worden er rondleidingen georganiseerd.
Zo'n speciale gelegenheid diende zich aan op 10 oktober 2012. Op die dag werd in een persbericht bekend gemaakt
dat de organisatie van de Prix de Rome vanaf 1 januari 2013 wordt overgedragen
aan het Mondriaan Fonds. Hiermee komt een eind aan een lange periode van
samenwerking tussen de Rijksacademie en de Prix de Rome. Het afscheid van de traditionele huisvesting
van deze prijs was een mooi moment om terug te blikken op de geschiedenis van
de Prix de Rome. Een week lang werd een aantal rondleidingen door het gebouw van de Rijksacademie georganiseerd. Zo ook voor een
groep jonge Blikopeners van het Stedelijk Museum.
In de hal van de Rijksacademie werd de groep opgewacht. Er werd verteld
dat Koning Lodewijk XIV in 1666
de Prix de Rome instelde. De winnaar van deze prijs ontving een stipendium
waarmee de kunstenaar gedurende vier jaar aan de ‘Académie de France’
in Rome kon werken. Tijdens de Franse Bezetting voerde koning Lodewijk Napoleon
in 1808 de Prix de Rome ook in Nederland in.
Vanaf 1870 werd de Prix de Rome georganiseerd door de
Rijksacademie en dit was ook de plek waar tot voor kort de deelnemende kunstenaars
gedurende drie maanden aan hun inzending voor deze kunstprijs konden werken. Doordat
de Rijksacademie is uitgerust met een veeltal technische werkplaatsen biedt het
de mogelijkheid te experimenteren met ieder denkbaar materiaal en alle
mogelijke technieken. Gedurende anderhalf uur was er gelegenheid om de
werkplaatsen te bezoeken.
De rondleiding ging van start in het collectie depot. Er werd
verteld dat de aan de Prix de Rome deelnemende kunstenaars in vroegere tijden een
vastgestelde opdracht kregen die in één week moest worden voltooid. De
klassieke vorming uit die tijd is nog te zien aan de collectie kopergravures en
tekeningen die hier zijn ondergebracht. Gertjan Forrer van de afdeling grafiek
gaf enthousiast uitleg over grafische technieken en liet de Blikopeners om beurten
met een vergrootglas naar de gravures kijken.
De Blikopeners kijken met een vergrootglas naar grafiek in collectie depot |
Belangstelling voor de proefversie van Ryan Gander |
De volgende plek die werd bezocht was de houtwerkplaats waar het een lawaai van de jewelste was. Dit kwam door alle zaag- en schuurmachines waarmee werd gewerkt. Het was een beetje moeilijk om de uitleg over de werkplaats goed te verstaan. In ieder geval werd met grote aandacht een beroemd zebrahouten schaakspel van Ryan Gander bekeken. Dit was een goed moment om uit leggen wat Conceptual Art is.
In het beelden depot waar de rondleidig werd vervolgd, wordt een
bijzondere collectie van beelden van winnaars van de Prix de Rome bewaard. Onder
andere kon hier een gipsafgietsel van het werk van Wessel Couzijn bezichtigd
worden. Hij won met het origineel hiervan in 1936 een gouden medaille.
Hierna volgende een bezoek aan de keramiekwerkplaats. Pieter
Kemink, die hier de scepter zwaait, liet zo langs zijn neus weg vallen dat er
'iets' van Ai Wei Wei in de oven stond. Dat maakte wel indruk. Wat ook indruk
maakte was een maquette van Anouk Vogel & Johan Selbing dat speciaal
voor de gelegenheid werd tentoongesteld. De vele boompjes in deze maquette zijn
allemaal van keramiek. De in deze
werkplaats aanwezige 3D printer werd met eveneens met veel belangstelling
bekeken en bijzonder 'cool' gevonden.
Maquette Anouk Vogel & Johan Selbing |
Arend Nijkamp legt verfsoorten
uit |
Als laatste werd het verf
laboratorium bezocht waar Arend Nijkamp met veel kennis van zaken uitleg gaf
over allerlei soorten verf en harsen. Zo vertelde hij over een aantal nieuwe
milieuvriendelijke methodes om hars te maken uit maïs en aardappelen.
Tekst: Anja Marbus
Foto's: Jordi Huisman